HISTORIE KORPS RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE ALGEMEEN

MENU OUDE RP VOERTUIGEN
ULTRA LICHT MOTORVOERTUIG

De introductie en gebruik van ULM
Overzichten v/d gebruikte merken en type
Instructie ombouw Sparta sport tot ULM
Oud Nieuws m.b.t. ULM
De rijbewijsontheffing bestuurders van ULM
Het rijonderricht. Rijden met ULM
Een praktijkverhaal
Naar > menu Rijkspolitie voertuigen

Reacties en/of aanvullingen op dit artikel Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. het ons. Wel graag de naam v/h artikel en/of het fotonummer vermelden.
Belangrijk. Stuur geen foto's uit boeken, facebookpagina's of websites in. Deze mogen wij niet publiceren.
Het is niet toegestaan om foto's van deze site elders te publiceren bv op een website of facebookpagina.
Help ons want alleen samen kunnen we er echt iets moois van maken.  Lees hier hoe

HISTORIE RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE VOERTUIGEN

ULTRA LICHT MOTORVOERTUIG (ULM)

Deel 1.  De introductie en gebruik van ULM (Ultra Licht Motorrijwiel).

Groot was de verbazing (en bepaald niet enthousiast, eerder verbijsterd) dat de Algemeen-Inspecteur in het voorjaar van 1961 bekend maakte, om snel een einde te maken aan de mobiliteitsprobleem bij de Rijkspolitie, besloten was tot aankoop van 800 bromfietsen; Berini's ofwel ULM's (Ultra Licht Motorrijwiel) met drie versnellingen, uitgevoerd in zwart met nikkel en met een topsnelheid van zestig kilometer per uur. Een vervoermiddel dat bij de landgroepen nu niet direct met enthousiasme werd ontvangen. Zelfs de bijgeleverde poetsmiddelen en de lederen tassen met handschijnwerper met voorzetlenzen, verbanddoos, opvouwbare waarschuwingsdriehoek en een krijtje konden weinigen bekoren.

Rechts op de foto: Twee stagiaires en ULM van de stagegroep Enkhuizen, genomen aan de achterzijde van het bureau Westerstraat.

De politienaam voor deze voertuigen was ULM. (Ultra Licht Motorrijwiel). De maximumsnelheid bedroeg ongeveer 60 km/u. De eerste de beste bromfiets liep sneller, dus schoten deze hun voornaamste doel voorbij, namelijk de controle van bromfietsen

Daarom ging men al vrij snel over op een lichte motorfiets. Namelijk de DKW Hummel (65 km/u.) en even later de Sparta Sport en de DKW RT50 (70/75 km/u.). Achterop bij deze voertuigen zat een metalen frame met lederen tassen. Er zaten een verkeersvest, acculamp, verbandtrommel, plumobiel, twee magnesiumfakkels en een schrijfplankje in..

Voor het rijden met deze lichte dienstmotoren met 50cc motoren die een maximum snelheid hadden van maar 65 km/u was feitelijk wel een motorrijbewijs verplicht. Om kosten voor het behalen van een motorrijbewijs voor de vele politiemensen te besparen en omdat het niet mogelijk was om op korte termijn honderden berijders van een ULM rijles te geven voor een rijbewijs A werd er voor deze voertuigen een ontheffing verleend.

Wel kregen de berijders een rijopleiding voor deze voertuigen die gegeven werd bij de SAS te ‘‘s-Gravenhage hetgeen blijkt uit  een aantal foto's van een ULM opleiding/instructie en een citaat uit een artikel uit een oud Korpsblad. Bij deze opleiding werd gebruik gemaakt van de Berini bromfiets en de motor DKW Hummel.

Citaat uit artikel Korpsblad Rijkspolitie nr 3 nov 1964. Pagina 21.
"We zijn intussen allemaal veertien dagen bij de Sectie voor Bijzondere Verkeerstaken gedetacheerd geweest. Dat hield in, het leren werken met moderne verbindingsmiddelen als mobilofoon en portofoon. Verder werkten we met de trawia en de elektrische snelheidsmeter'. Ook leerden we daar hoe een Ulm te behandelen en er op te rijden."

Onder de noemer ULM vielen dus twee soorten voertuigen. Namelijk de dienstbromfiets en de lichte dienstmotor.  Vanwege de Duitse afkomst van de DKW  stonden deze bekend als de “Oelm”

Bij bijna iedere groep was er wel een collega die bekend was met het opvoeren van deze voertuigen. Ook onderdelen waren er natuurlijk voldoende voorradig. Hierdoor reden deze voertuigen soms wel meer dan 80 km/u. Natuurlijk was dit bij de Groepscommandant en de controleur motormaterieel (die deze voertuigen periodiek controleerde) wel bekend maar officieel wisten ze natuurlijk van niets. Als er een controle kwam van de controleur motormaterieel werd deze altijd van te voren aangekondigd en werd het voertuig keurig op tijd in originele staat terug gebracht.

Naar >  de index van dit artikel

HISTORIE RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE VOERTUIGEN

ULTRA LICHT MOTORVOERTUIG (ULM)

Deel 2.  ULM. Overzicht.

Dit overzicht is zeker nog niet compleet. Heb jij nog ontbrekende foto's, gegevens en of informatie geef dit dan even door via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. met vermelding van het fotonummer en het artikelnummer 1827.

 

Diverse foto's van ULM's.

Foto 2. Bromfiets Berini type M35 Tour.

Foto 1. Bromfiets Berini Corona.

Foto 3. Bromfiets Berini type Berini type M35 Tour..

Foto 4.Motorrijwiel DKW Hummel.

Foto 5. Motorrijwiel DKW Type ? en bromfiets Berini type M35 Tour.

Foto. 6. Motorrijwiel ?

Foto 7. DKW Hummel

Foto 8. Sparta sport 3V (1975)


Foto 9. Sparta sport 3V (1975)


Foto 10. Sparta sport 3V (1975)


Foto 11. Sparta sport 3V (1975). Die ULM's gingen als een speer. Je kon er zelfs auto's mee achtervolgen :). Eerst leek het erop dat er geen kenteken op dit voertuig zat maar als je goed kijkt zie je bovenaan tussen de tassen de kentekenplaat zitten.

Vermoedelijk een oud collega die met ULM naar zijn eigen afscheidsreceptie mag rijden, Maar hoe ging dat ook al weer?

Met dank aan Wilfred Mengerink van www.spartabromfietsclub.nl/
en aan de beheerder van www.oudebrommers.nl.

Naar >  de index van dit artikel

HISTORIE RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE VOERTUIGEN

ULTRA LICHT MOTORVOERTUIG (ULM)

Deel 3.  Instructie ombouw Sparta sport tot ULM.

De Sparta ULM is afgeleid van de Sparta Sport 3V bromfiets, maar is vanuit de fabriek al als motorfiets geproduceerd. Hiervoor heeft Sparta een type goedkeur moeten aanvragen bij de Rijksdienst voor wegverkeer. Bij de eerste keuring in 1974 is de Sparta ULM door de RDW afgekeurd, omdat deze een claxon en verlichting had op wisselstroom.  Bij stationair toerental kreeg de claxon te weinig stroom voor een goed geluid. Bij de tweede keuring was de Sparta ULM daarom voorzien van een accu op batterijtjes en was de motor voorzien van gelijkstroom. Bij stationair toerental zorgde de accu voor een goed geluid uit de claxon en voor een goede lichtbundel.  De accu zat in een bakje onder de zadelplaat.  De 200 Sparta ULM's zijn allemaal als motorfiets geproduceerd en voorzien van een motorkenteken. Op het kentekenbewijs staat  de vermelding type Sport 50cc.

De topsnelheid is 75km/u  en er zijn door Sparta fabriek 200 Sparta ULM's geleverd aan de Rijkspolitie.  Grappig is dat de meeste kentekens beginnen met XE  Omdat het een motorfiets is heeft de Sparta ULM voetsteunen, een Sachs 3-LKH motorblok met kickstarter, een cilinder met grotere spoelpoorten en een 17mm Bing carburateur.  De leren tassen zijn van BMW en die worden zelfs nu nog gemaakt. 

Hieronder enkele documenten met de instructie voor de ombouw van de bromfiets Sparta sport tot een ULM (Ultra licht motorvoertuig. Uiteraard moest ook het instructie boekje worden aangepast.

Met dank aan Wilfred Mengerink van www.spartabromfietsclub.nl/

Naar >  de index van dit artikel

HISTORIE RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE VOERTUIGEN

ULTRA LICHT MOTORVOERTUIG (ULM)

Deel 4.  ULM. Oud Nieuws.

Overzicht van artikelen uit oude politietijdschriften in het bijzonder het Korpsblad en RP-magazine m.b.t. ULM. Het oudste artikel staat onderaan.

Bron: Korpsblad maart 1991.

 Bron: Korpsblad Juni 1960

Naar >  de index van dit artikel

HISTORIE RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE VOERTUIGEN

ULTRA LICHT MOTORVOERTUIG (ULM)

Deel 5. ULM. Ontheffing rijbewijs A voor bestuurders ULM.

VRAGEN door de leden der Kamer gesteld overeenkomstig artikel 116 van het Reglement van Orde, en de daarop door de Regering schriftelijk gegeven antwoorden.

VRAAG van de heer Daams (P.v.d.A.) betreffende de rijervaring van bestuurders van motorrijtuigen in overheidsdienst. (Ingezonden 16 juni 1964.)

Is de Regering bereid, nu door de heer Walburg (A.R.P.) aan de Minister van Defensie verzocht is aandacht te schenken aan de vraag of chauffeurs op militaire voertuigen voldoende rijervaring hebben, ook onder ogen te zien of andere categorieën bestuurders van motorrijtuigen in overheidsdienst wel over voldoende rijervaring beschikken? Zijn bijvoorbeeld de Ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken er mede bekend, dat snelbrommers van de rijkspolitie (ultra lichte motoren met een topsnelheid van 75 km) vaak bereden worden door personen, die in het geheel niet over een rijbewijs beschikken?

ANTWOORD van de heren Van Aartsen, Minister van Verkeer en Waterstaat, mede namens de heer Marijnen, Minister van Binnenlandse Zaken a.i. en van Justitie a.i. (Ingezonden 24 augustus 1964.)

Het bezit van een rijbewijs is in het algemeen niet de enige eis, welke aan gegadigden voor een functie als chauffeur van motorrijtuigen in overheidsdienst wordt gesteld. Zij moeten bovendien over rijervaring beschikken, alvorens zij worden aangenomen. Bij sommige diensten en bedrijven krijgen de kandidaat-chauffeurs bovendien eerst nog een speciale rijopleiding en worden zij daarna aan een rijproef onderworpen. Eerst indien deze laatste bevredigend is verlopen kan de aanstelling als chauffeur volgen. Bij andere diensten worden de gegadigden tevens aan een psychotechnische keuring onderworpen. Na te zijn aangenomen heeft een periodieke herkeuring van de betrokkenen plaats. Aangezien de rijvaardigheid en rijervaring van de bestuurders van motorrijtuigen in overheidsdienst aan redelijkerwijze te stellen eisen voldoen en aard en aantal van de verkeersongevallen, waarbij overheids motorrijtuigen zijn betrokken, geen aanleiding geven de aanstellingseisen te herzien, achten de ondergetekenden geen termen aanwezig te dezer zake verdergaande maatregelen onder ogen te zien. Het is de ondergetekenden bekend, dat bij de Rijkspolitie aan bromfietsen verwante ultralichte motorrijwielen worden gebezigd. Niet alle bestuurders van deze voertuigen zijn in het bezit van een hiervoor geldig rijbewijs. In verband met de noodzakelijkheid het personeel van het Korps Rijkspolitie, ingedeeld bij de landgroepen, een grotere mobiliteit te geven, alsmede om het toezicht op het in omvang toenemende bromfietsverkeer te intensiveren, is tot aanschaffing van de hierboven bedoelUltralichte motorrijwielen overgegaan. Deze motorrijwielen zijn voor wat hun inrichting en motorvermogen betreft alsmede ten aanzien van de bediening te vergelijken met bromfietsen. Daar het organisatorisch niet mogelijk bleek op zeer korte termijn alle met de surveillance belaste rijkspolitieambtenaren een opleiding voor het rijbewijs A te geven, is door de Minister van Verkeer en Waterstaat bij beschikking van 7 juni 1962, nr. 31468, Afdeling Waterstaatsrecht (Ned. Siert. 1962, nr. 111) hiervan ontheffing verleend. Deze ontheffing werd als een tijdelijke voorziening beschouwd, daar het in het voornemen lag te bevorderen, dat de rijkspolitieambtenaren, die van deze ultralichte motorrijwielen gebruik zouden maken, in het bezit van het daarvoor vereiste rijbewijs zouden komen. In de opleiding voor het rijbewijs A is echter een onvoorziene vertraging ontstaan, daar alle beschikbare rijinstructeurs, in verband met Uitbreiding van het aantal groepssurveillanceauto’s, moesten worden ingezet voor een spoedige opleiding van rijkspolitieambtenaren voor het rijbewijs B-E. De opleiding voor het rijbewijs A zal echter zo spoedig mogelijk weder ter hand worden genomen. In afwachting hiervan krijgen de jonge rijkspolitieambtenaren alvorens als bestuurder van een ultralicht motorrijwiel te worden aangewezen een opleiding in het berijden hiervan. Bij hun opleiding voor het af te leggen politie-examen zijn zij bovendien grondig onderwezen in de verkeerswetgeving. De ervaring met het gebruik van deze voertuigen opgedaan is zodanig, dat er geen aanleiding bestaat de verleende ontheffing in nadere overweging te nemen.

 Naar >  de index van dit artikel

HISTORIE RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE VOERTUIGEN

ULTRA LICHT MOTORVOERTUIG (ULM)

Deel 6. Het rijonderricht. Rijden met en het onderhouden van een ULM.

De foto's hieronder zijn alle gemaakt in de periode van 9 februari 1964 tot 14 juli 1965 in 's-Gravenhage op of in de omgeving van de  voormalige Alexanderkazerne waar de Sectie Bijzondere Verkeerstaken gevestigd was. Aldaar werd rijonderricht gegeven voor het rijden met een ULM. Zowel op de bromfiets als op de lichte motor. Mogelijk was dat voor het korpsrijbewijs. In die tijd werden er honderden aangeschaft en al de toekomstige berijders moesten natuurlijk een opleiding krijgen. Veel rijkspolitiemensen hadden toen nog geen rijbewijs A. Reden waarom er tijdelijk een ontheffing is verleend aan Rijkspolitiemensen voor het rijbewijs A. Waarom deze opleiding in Den Haag werd gegeven en niet op de Verkeersschool is niet bekend. Mocht er iemand zijn die deze opleiding heeft meegemaakt en er wat over kan en wil vertellen dan horen wij heel graag zijn verhaal. Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
Met dank aan Fred Verdelman en Ernst Krayenbrink.

De Berini bromfiets

Foto FE501. Bromfiets Berini type ?

Foto FE502. Idem.

Foto FE503. Bromfiets Berini type ?

Foto FE504.3 x Bromfiets Berini.

 Hieronder een aantal Foto's van de DKW Hummel die werden gebruikt bij het rijonderricht.
Foto FE505.

Foto FE506.

Foto FE507.

Foto FE508.

Foto FE509. Een met en een nog zonder kentekenplaat.

Foto FE510.

Foto FE511.

Foto FE512. Links een ULM DKW en rechts een "echte" motor.

Foto FE513. Een ritje door 's-Gravenhage.

Naar >  de index van dit artikel

HISTORIE RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE VOERTUIGEN

ULTRA LICHT MOTORVOERTUIG (ULM)

Deel 7.  ULM. Een praktijkverhaal.

Naar >  de index van dit artikel

Naar >  menu oude RP Voertuigen